Jakie są różnice między spedycją a transportem?

Branża TSL to jeden z fundamentalnych elementów gospodarki i handlu. To dzięki niej możliwy jest bezpieczny i sprawny import i eksport towarów, także tych, które wymagają szczególnej ostrożności lub są niebezpieczne. Składają się na nią trzy sektory: transport, spedycja i logistyka. O ile logistyka zazwyczaj okazuje się dobrze rozumianą dziedziną, o tyle różnice między spedycją i transportem na pierwszy rzut oka mogą nie wydawać się tak oczywiste.

Czym zajmuje się TSL?

 TSL to – w największym skrócie – kompleksowa obsługa transportu towarów, zarówno na terenie kraju, jak i na trasach międzynarodowych. Zadaniem TSL jest takie zaplanowanie i wykonanie przewozu, aby był on jak najbardziej wydajny, zajmował możliwie jak najmniej czasu i był całkowicie bezpieczny. Wielopłaszczyznowe podejście jest niezwykle ważne, szczególnie w takich przypadkach jak przewóz ładunków niebezpiecznych. Branża zajmuje się nie tylko przewiezieniem towaru z punktu A do punktu B, ale całą optymalizacją tego procesu i wszystkim, co jest z nim związane, to jest między innymi magazynowaniem, nadawaniem, zabezpieczaniem towaru oraz uwzględnieniem i dopełnieniem wszelkich formalności prawnych, szczególnie związanych z transportem międzynarodowym oraz dostosowaniem do specyfiki typu drogi, jaką paczki mają pokonać: wodnej, lądowej lub powietrznej. Typy wykonywanych przy tym prac bardzo się od siebie różnią i powinny być wykonywane przez specjalistów różnych dziedzin, dlatego też niezbędne są tu trzy dziedziny, łączące wszystkie obszary potrzebne do kompleksowego przewodu: transport, spedycja i logistyka.

Czym jest transport?

Transport, najogólniej ujmując, zajmuje się wykonawczą częścią przedsięwzięcia, czyli przemieszczaniem ładunku lub ludzi z punktu A do punktu B. Na tym etapie towar powinien być już dokładnie zabezpieczony, cała trasa odpowiednio zaplanowana, a formalności prawne wraz z całą dokumentacją rzetelnie wypełnione. 

Transport może odbywać się w granicach kraju lub je przekraczać, umożliwiając import i eksport na międzynarodową skalę. Jego realizacja może odbywać się różnymi środkami i trasami. Może to być:

  • transport lądowy, obejmujący na przykład przewóz samochodowy i kolejowy;
  • transport wodny, możliwy dzięki okrętom i promom;
  • transport powietrzny, wykonywany  samolotami.

W ramach tych kategorii można wyróżnić konkretne sposoby przewozu. Transport lądowy na przykład dzieli się na drogowy, kolejowy, rurociągowy, podziemny czy naziemny. Morski natomiast może obejmować rzeki, jeziora i kanały, jak transport śródlądowy, lub dalsze odległości, jak transport morski.

Co więcej, przemieszczanie ładunków nie musi obejmować tylko jednego typu transportu. Może je ze sobą łączyć na różne sposoby, wykorzystując transport mieszany.

Czytaj również: Przewóz towarów do Finlandii. Co warto wiedzieć?

Czym jest spedycja?

Jak widać, choć transport jest niezbędnym elementem procesu przeniesienia ładunku między różnymi punktami, nie jest w stanie funkcjonować samodzielnie. Cały proces musi być odpowiednio przygotowany. Transport jest więc dziedziną realizacji przedsięwzięcia, natomiast spedycja zajmuje się jego organizacją. Oznacza to, że przewożenie ładunków zawiera się w spedycji i jest jej integralną częścią, jednak sama spedycja obejmuje znacznie szerszy obszar działań.

Spedycja to cała gama czynności prawnych i organizacyjnych, dzięki którym przewóz ładunków jest możliwy i może być skutecznie zrealizowany. Obejmuje nie tylko aranżację przemieszczania towarów zgodnie z przepisami prawa, ale też zarządza zleceniami. 

Do obowiązków spedytora należy między innymi:

  • kompletowanie niezbędnej dokumentacji,
  • organizacja i planowanie transportu,
  • przygotowanie i nadawanie przesyłek, a także ich załadunek,
  • ubezpieczenie, wypełnianie list przewozowych i dokumentów celnych,
  • rozplanowanie magazynowania i przeładunku towarów.

Sektor spedycji musi stale współpracować z innymi działami, odpowiada za aspekty prawne przedsięwzięcia i sporządzanie umów z klientami. 

Spedycja zajmująca się kompleksowym przygotowaniem przewozów, to jest wszystkimi czynnościami prawnymi, przygotowawczymi oraz doradzaniem klientowi nazywana jest spedycją mieszaną. 

Różnice między spedycją a transportem

Jak zostało wykazane, spedycja i transport – choć się łączą i uzupełniają – są zupełnie różnymi dziedzinami, choć tak samo ważnymi. Trudno byłoby określić którąś z nich jako podstawową i fundamentalną, gdyż faktycznie obie takie są – jedna nie może działać bez drugiej.

Transport jest elementem wykonawczym, który może prawidłowo działać dzięki pracy spedytorów. Spedycja przygotowuje towar, środki transportu oraz niezbędną dokumentację tak, aby przewóz odbywał się w bezpieczny i optymalny sposób.

Jakie są różnice między spedycją a transportem?